21 listopada 1617 – dla kogo kościół św. Mikołaja?

21 listopada 1617 - na posiedzeniu Rady Miejskiej Elbląga proboszcz Steison i sekretarz królewski Sadorski otrzymali zapewnienie, że dnia następnego może nastąpić powrót katolików do kościoła św. Mikołaja.

Na fali reformacji, 6 stycznia 1573 roku Rada usunęła z kościoła św. Mikołaja jezuitę Seweryna Wildschutza i podjęła starania o przekazanie parafii protestanckiemu proboszczowi. Stefan Batory nie zgodził się na to i zażądał powrotu jezuity. Tak zaczął się trwający 44 lata spór o prawo do najważniejszego kościoła w Elblągu. Spór toczył się na gruncie politycznym i sądowym. Był sporem nie tylko o świątynię, ale też o tolerancję i równouprawnienie katolików. Zakończył się, gdy Zygmunt III Waza zakazał handlu z Elblągiem. Oficjalne przejęcie i ponowne poświęcenie kościoła św. Mikołaja nastąpiło 31 grudnia 1617 r. Gdy Elbląg zajęły wojska Gustawa Adolfa, kośiół ponownie odebrano katolikom.