22 grudnia 1958 – nowo wybudowanym mostem Grunwaldzkim (dziś Prymasa Wyszyńskiego) nad rzeką Elbląg przejechały pierwsze samochody. W lutym 1945 roku Niemcy wysadzili jedyne dwa mosty łączące oba brzegi rzeki. Most Niski udało się szybko podnieść, Mostu Wysokiego nawet nie próbowano naprawiać.
Dziś, gdy jeździmy Aleją Tysiąclecia w kierunku ulicy Warszawskiej, trudno jest sobie wyobrazić dawny układ urbanistyczny tej części miasta. Aleja Grunwaldzka kończyła się na Placu Grunwaldzkim. Dalej na zachód prowadziła jedynie nieistniejąca już na tym odcinku ulica Janowska, którą otwierała rzeźba Tezeusza i paryski pisuar. Pomiędzy Placem Grunwaldzkim, a ul. Hetmańską stały hale fabryczne zakładów Komnicka. Za ulicą Hetmańską było Nowe Miasto z dużym kościołem Trzech Króli. Aby wydostać się z Elbląga w kierunku Gdańska i Malborka trzeba było wjechać na Stare Miasto i przejechać ulicą Mostową na most Wysoki. Ten archaiczny układ drogowy, rodem ze średniowiecza wymagał przebudowy. Niemcy opracowali plany, które zrealizowały już polskie władze. Było tym łatwiej, że wojna prawie całkowicie zmiotła budynki Nowego Miasta, więc zamiast odbudowywać, wyburzano. Tak powstała ulica Nowogrunwaldzka, która dla upamiętnienia obchodzonego w 1966 roku milenium chrztu Polski nazwana została Aleją Tysiąclecia. Przeprowadzono ją przez dawne zakłady „Komnick i Synowie”, w których produkowano maszyny rolnicze. Dalej na zachód była dość kiepskiej kondycji zabudowa mieszkalna pomiędzy ulicami Huzarską, a nieistniejącą już Fosową (Grabenstr.) i boisko dawnej Szkoły Rycerskiej (Ritten Schule), w której mieści się dziś spółka OPEGIEKA (budynek stoi teraz tyłem do ulicy).
Wybudowany w roku 1958 Most Grunwaldzki wraz z najazdem również mocno odmienił dawną dzielnicę Osiek (Fischer Vorberg). Zniknęły ulice: Kotwiczna, Ciesielska i Rynek Zbożowy. Tamka i ulica Drzewna są dziś w zaniku. Nie ma też dworca wodnego (Wasserhof), przy którym cumowały łodzie kontrolne i lodołamacz.
Aleja Tysiąclecia jest pierwszą zbudowaną po wojnie nowoczesną arterią. Obok szerokiej jezdni zaprojektowano zespół 8-pietrowych wieżowców. Budowę rozpoczęto w roku 1959 i już rok później gazety pisały o trzech budowanych blokach. Plany były dużo większe: po drugiej stronie ul. Hetmańskiej stanąć miał „drapacz chmur” – wieżowiec o 15 piętrach. Wieżowce planowano też w okolicy Starego Miasta. Planowano też zabudować południową stronę Alei Tysiąclecia. Jednak i to się nie udało. Stopniowo tylko znikały stare kamienicy, które dziwiły przyjezdnych tym, że stały tyłem do ulicy… Koncepcję rozwoju przestrzennego Elbląga jako elementu tzw. arterii Olsztyn – Gdańsk opracowano już w 1946 roku. Miały powstać w mieście dwie nowe drogi tranzytowe: Nowogrunwaldzka i Aleja Świerczewskiego (dziś Armii Krajowej). Tę pierwszą zrealizowano w całości. Nowoczesny most z betonu strunowego zaprojektował arch. Leszek Borowicz z Gdańska. Most udekorowano historyzującymi przyczółkami ze schodami.
Napisz komentarz
Komentarze