Kontrole ZUS: Co robią chorzy na zwolnieniach lekarskich?

Każdemu z nas może przydarzyć się choroba. Ale musimy pamiętać, że przebywając na zwolnieniu lekarskim możemy spodziewać się, sprawdzenia  przez pracodawcę, lub ZUS czy faktycznie tego zwolnienia potrzebuje. Właściciel firmy ma prawo do kontroli pracownika deklarującego  niezdolność do pracy, jeśli zgłasza do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. Pracodawca ma obowiązek przeprowadzać kontrolę wykorzystania zwolnienia lekarskiego jeśli ma podejrzenia lub sygnały, że pracownik robi rzeczy zabronione przebywając na zwolnieniu np. pracuje lub wyjechał na wczasy. Każdy płatnik jest odpowiedzialny za kontrolę zwolnień lekarskich swoich pracowników i powinien pamiętać, że wypłata zasiłków odbywa się z naszych wspólnych środków.

Prawo pozwala na weryfikację każdego zwolnienia bez względu na zaznaczone w nim wskazania w postaci „chory powinien leżeć” lub „chory może chodzić”, czy symbol choroby.

Zdarzały się przypadki, gdy podczas wizyty pod wskazanym przez chorego  adresem, kontrolerzy nikogo nie zastali. Nieobecny, w złożonym wyjaśnieniu podał, że nie było go w domu, ponieważ udał się z chorym dzieckiem do lekarza (otrzymał zwolnienie lekarskie z tytułu opieki nad dzieckiem). Jak mogła wyglądać ta opieka skoro  chory opiekował się chorym dzieckiem? Inna chora Pani miała wystawione zwolnienie lekarskie od psychiatry, ponieważ miała problem z adaptacją w pracy i współpracownikami. W trakcie zwolnienia przyszła na firmową imprezę  i bawiła się doskonale, a za kilka dni jej koleżanki z pracy przysłały zdjęcie z tej imprezy do ZUS z opisem całej sytuacji. Pewien Pan będący na zwolnieniu lekarskim uczestniczył w szkoleniu organizowanym przez szkołę, do której uczęszczał jego syn, jeden z uczestników wiedząc o tym poinformował ZUS o nieprawidłowym wykorzystaniu zwolnienia lekarskiego.

Wszystkie te osoby zapewne zapomniały, że ubezpieczony, który w okresie niezdolności wykonywał pracę zarobkową lub też wykorzystywał zwolnienie od pracy niezgodnie z jego celem, traci prawo do wypłaty zwolnienia lekarskiego.

W okresie od 1 lipca do 30 listopada 2018r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Elblągu  kontrolował 490 zwolnień lekarskich co do prawidłowości wykorzystania oraz 1761 co do zasadności wystawienia zwolnień. W konsekwencji wydane zostały 236 decyzje odmowne na łączną kwotę ponad 168 tys. zł. Części z tych osób Zakład wstrzymał wypłatę zasiłku, a inni musieli zwrócić nienależnie pobrane świadczenie. Jest to bardzo skuteczna metoda wykrywania nadużyć w związku z wykorzystywaniem zwolnień.

Autor: Anna Ilukiewicz - Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa warmińsko-mazurskiego