17 marca 1885 – nowomiejska fara na 6o lat

17 marca 1885 – dokonano poświęcenia nowego kościoła Trzech Króli. Trójnawowy kościół w stylu neogotyckim wybudowano ze śląskiej cegły klinkierowej za kwotę 250 tys. marek. Nowa wieża miała 67 m wysokości i była w tym czasie najwyższą budowlą w mieście.

Gdy przyglądamy się ciągnącej się latami budowie kościoła pry ul. Częstochowskiej, przed oczami staje podobna inwestycja sprzed siedmiu wieków. Pierwszy kościół Trzech Króli na Nowym Mieście zaczęto budować ok. 1341 roku. Jak to wtedy praktykowano, budowę rozpoczęto równocześnie z dwóch końców - od prezbiterium i  wieży. Prezbiterium udało się ukończyć, a wieżę, po wymurowaniu fundamentów, wzniesiono z desek.  I budowa stanęła na jakieś... 500 lat. Trudno dziś spekulować, czy to z powodu braku środków, czy też ze względu na trudne warunki gruntowe, czy z innej przyczyny.

W latach 1833-1883, a więc przez pół wieku proboszczem parafii Trzech Króli był Krzysztof Edward Rhode. Rhode był postacią nietuzinkową. Urodził się w 1808 roku w Elblągu, studia ukończył w Królewcu i tam przez kilka lat był nauczycielem. Gdy powrócił do Elbląga, rzucił się w wir pracy duszpasterskiej, organizacyjnej (założył szkołę) i naukowej. Rhode aż do śmierci prowadził kronikę miasta i parafii. Mając wielkie uznanie i autorytet, zdołał przekonać elblążan do budowy nowego kościoła. W 1880 roku ogłoszono konkurs na projekt.

Nowy kościół stanąć miał w miejscu starego i pomieścić 1200 osób. Projektantów ostrzegano przed trudnymi warunkami gruntowymi (uniemożliwiły dokończenie poprzedniej budowli). Zgłoszono kilkadziesiąt projektów, spośród których wybrany został projekt architekta Wohla z Berlina. Gdy budowę kończono, na świecie nie było już pastora Rhode, zmarł rok wcześniej. Niestety, sam kościół Trzech Króli nie miał także szczęścia. Elblążanom służył zaledwie 60 lat. Wprawdzie drugą wojnę światową przetrwał tylko z przestrzeloną wieżą, ale komunistyczne władze nie pozwoliły na jego przejęcie przez Kościół. Został zdewastowany, a następnie rozebrany. W latach 50-tych na dawnym nowomiejskim rynku powstało nowe osiedle mieszkaniowe (ul. Janowska i Szkolna). Natomiast cenny ołtarz z nowomiejskiego kościoła jest dziś ozdobą elbląskiej katedry.

Fot. Górująca nad miastem wieża kościoła Trzech Króli